Hodiaŭ en Historio: Pablo Neruda Gajnas Nobel-premion pri Literaturo

La 21-a de oktobro estas la 294-a tago de la jaro (la 295-a en superjaroj) laŭ la gregoria kalendaro. La nombro da tagoj restantaj ĝis la fino de la jaro estas 71.

fervojo

• 21 oktobron 1897 hinda islama ĵurnalisto Muhammed Inshallah iĝis konscia pri Arabian Railway Project de Anglio. La hinda ĵurnalisto alportis la ideon de la Damasko-Medina-Meka Fervojo por esti realigita de la Otomana Regno kaj financita de ĉiuj islamanoj en islamaj gazetoj kaj disvastigis la ideon de la Hiĝaza Fervojo al publiko.

Eventoj

• 1520 - Ferdinand Magellan malkovris la markolon nomitan laŭ li en la sudo de Sudameriko.
• 1600 - La Batalo de Sekigahara komenciĝas, finante la Sengoku Epokon de Japanio kaj pasante ĝin en la Tokugawa epokon.
• 1805 - brita floto sub admiralo Nelson venkas la Combined Franco-Spanish Navy de Napoleona ĉe Trafalgar en sudokcidenta Hispanio. Admiralo Nelson ankaŭ mortis en la milito.
• 1854 - Sur la komenco de la Krimea Milito, Florence Nightingale, la fondinto de moderna flego, estis sendita al Selimiye Barracks en Üsküdar kun 38 aliaj flegistinoj.
• 1860 - Ahval, la unua privata politika gazeto, komencis esti publikigita. Ĝia posedanto estis Capanoğlu Agah Efendi el Yozgat.
• 1878 - En Germanujo, Otto von Bismarck realigis la Kontraŭ-Socialista Akto de kontraŭkomunisma karaktero.
• 1879 - Thomas Edison inventis la karbonfilamentan elektran ampolon.
• 1935 - Germanujo oficiale forlasas la Ligon de Nacioj.
• 1938 - Japanoj okupis la ĉinan urbon Kantono .
• 1940 - de Ernest Hemingway Por Kiu la Sonorilo Sonas La libro estis publikigita en Novjorko.
• 1944 - La Nemmersdorf Masakro kontraŭ germanaj civiluloj estas farita fare de la Ruĝa Armeo.
• 1945 - Virinoj en Francio akiris la rajton voĉdoni por la unuan fojon.
• 1945 - La censo estis farita. Estis sciigite ke la populacio de Turkio estis 18.871.203. La provinca loĝantaro de Istanbulo estas 1.071.686.
• 1950 - Ĉinaj trupoj invadas Tibeton.
• 1965 - Kometo Ikeya seki pasis ene de 450,000 kilometroj de la Suno.
• 1969 - Sub la gvidado de Doğan Avcıoğlu Revolucio gazeto komencis esti eldonita.
• 1969 - Socialdemokrato Willy Brandt estas elektita kanceliero (ĉefministro) en Okcidenta Germanujo.
• 1971 - Pablo Neruda ricevas la Nobel-premion pri literaturo.
• 1972 - profesoro Mümtaz Soysal de la Ankara Militjuro-Komando, Enkonduko al la Konstitucio Li estis arestita pro farado de komunisma propagando en sia lernolibro.
• 1973 - Necmettin Erbakan estis elektita kiel la Prezidanto de la Nacia Savo-Partio.
• 1977 - La European Patent Institute (EPI) estis fondita.
• 1981 - La fundamento de Atatürk Dam estis amorigita fare de prezidanto Kenan Evren.
• 1983 - La metro, la mezuro de longo, estis redifinita laŭ la lumrapideco, sed la longo restis la sama. Sekve, 1 metro estas la distanco vojaĝita de lumo en la senaera medio por 1/299,792,458 de sekundo.
• 1984 - Afşin-Elbistan Thermal Power Plant estis malfermita.
• 1985 - germana ĵurnalisto kaj verkisto Günter Wallraff rakontas pri siaj travivaĵoj kiel turka laboristo. La Fundoj Lia laboro (Ganz Unten) estis publikigita.
• 1987 - F-16, la unua ĉasaviadilo kunvenita en Turkio Batalanta Falkon estis flugita kun oficiala ceremonio.
• 1990 - Ĝenerala censo: la populacio de Turkio estas 56.473.035
• 1997 - Anadolu Agency komencis ĝian seninterrompan novaĵelsendon de satelito kun renkontiĝo partoprenita fare de ĉefministro Mesut Yılmaz.
• 1998 - Parlamento aprobas NATO-vastigo. Tiel, la aprobo de 16 alianc-membrolandoj finiĝis kaj la pligrandigo fariĝis certa.
• 1999 - 110 homoj estis mortigitaj kaj 400 vunditaj en raketa atako kontraŭ plenplena komerca centro en Grozno, la ĉefurbo de Ĉeĉenio.
• 1999 - Ahmet Taner Kislali estis asasinita per bombo.
• 2005 - Tarja Turunen, la kantisto de la fama finna rokmuzika grupo Nightwish dum 9 jaroj, estis elĵetita post ŝia lasta koncerto kun la grupo.
• 2007 - Publika referendumo de la 2007-datita Civil Constitution.
• 2007 - Je ĉirkaŭ 00:20, PKK-membroj infiltris en Turkion de Nord Irako, armita atako estis aranĝita de tri malsamaj regionoj kun granda grupo sur firmao kiu estas la sekurecelemento de la infanteriobataliono de la Turka Armeo. postenigita en Dağlıca. La Ĉefa stabo sciigis ke 12 martiroj, 16 vunditoj kaj 32 PKK-anoj estis mortigitaj en la konflikto. Vidu. 21 oktobro 2007 Hakkari PKK-konflikta artikolo.

naskiĝoj

• 1328 - Zhu Yuanzhang, fondinto kaj unua imperiestro de la Dinastio Ming (d. 1398)
• 1449 - George Plantagenet, anglaj reĝoj IV. Eduardo kaj III. La frato de Rikardo (d. 1478)
• 1581 - Domenichino, itala farbisto (d. 1641)
• 1650 - Jean Bart, franca admiralo kaj pirato (d. 1702)
• 1675 - Higashiyama, 113-a imperiestro de Japanio en la tradicia sinsekvo-ordo (d. 1710)
• 1755 - Quatremère de Quincy, franca verkisto, arkeologo, kaj arthistoriisto (d. 1849)
• 1757 - Pierre Augereau, franca feldmarŝalo (d. 1816)
• 1772 - Samuel Taylor Coleridge, angla poeto, kritikisto, kaj filozofo (d. 1834)
• 1675 - Higashiyama, 113-a imperiestro de Japanio (d. 1710)
• 1772 - Samuel Taylor Coleridge, angla poeto (d. 1834)
• 1790 - Alphonse de Lamartine, franca verkisto, poeto, kaj politikisto (d. 1869)
• 1823 - Emilio Arrieta, hispana komponisto (d. 1894)
• 1833 - Alfred Nobel, sveda kemia inĝeniero (d. 1896)
• 1846 - Edmondo De Amicis, itala verkisto (d. 1908)
• 1868 - Ernest Swinton, angla verkinto kaj brita armeoficiro (d. 1951)
• 1877 - Oswald Avery, kanada kuracisto kaj esploristo (d. 1955)
• 1887 - Isa Kremer, rusa juda soprano
• 1895 - Edna Purviance, amerika aktorino (d. 1958)
• 1898 - Eduard Pütsep, estona luktisto (d. 1960)
• 1908 - Niyazi Berkes, turka socia sciencisto (d. 1988)
• 1910 - Nikos Engonopulos, greka poeto kaj farbisto (d. 1985)
• 1911 - Mary Blair, amerika artisto (d. 1978)
• 1912 - Don Byas, amerika ĵazisto kaj tenorsaksofonisto (d. 1972)
• 1912 - Georg Solti, hungar-naskita direktisto kaj operdirektisto (d. 1997)
• 1914 - Martin Gardner, amerika matematikisto kaj sciencverkisto (d. 2010)
• 1914 - John Kluge, amerika komercisto (d. 2010)
• 1917 - Dizzy Gillespie, amerika trumpetisto (d. 1993)
• 1922 - Liliane Bettencourt, franca heredantino, sociemulo, komercisto, kaj filantropo (d. 2017)
• 1923 - Samvel Hachikyan, Armen-naskita irana kinoreĝisoro kaj produktanto, moknomita "Iran's Hitchcock" (d. 2001)
• 1925 - Celia Cruz, kuba kantisto (d. 2003)
• 1926 - Květa Eretová, ĉeĥa ŝakludanto (d. 2021)
• 1928 - Whitey Ford, amerika iama profesia basballudanto (d. 2020)
• 1928 - Eudóxia Maria Froehlich, brazila zoologo (m. 2015)
• 1929 - Pierre Bellemere, franca verkisto, romanverkisto, radiodissendanto, televida programestro, televidoproduktanto, direktoro, kaj aktoro (d. 2018)
• 1929 - Ursula K. Le Guin, amerika verkinto (d. 2018)
• 1930 - Ivan Silayev, sovetia rusa politikisto
• 1931 - Shammi Kapoor, hinda aktoro kaj direktoro (d. 2011)
• 1932 - Pál Csernai, hungara futbalisto kaj manaĝero (d. 2013)
• 1933 - Paco Gento, iama hispana nacia futbalisto
• 1936 - Suna Kan, turka violonvirtuozo
• 1942 - Christopher A. Sims, amerika ekonomiisto
• 1943 - Tariq Ali, angla verkisto
• 1945 - Nikita Mikhalkov, rusa aktoro kaj produktoro
• 1948 - Mehmet Ali Yılmaz, turka politikisto kaj komercisto
• 1949 - Benjamin Netanyahu, israela politikisto kaj 9-a Ĉefministro de Israelo
• 1952 Patti Davis, amerika aktorino kaj verkisto
• 1956 - Carrie Fisher, amerika aktorino, manuskriptinto, kaj verkinto (filino de filmaktorino Debbie Reynolds) (d. 2016)
• 1957 - Wolfgang Ketterle, germana fizikisto, profesoro
• 1958 - Andre Geim, rus-angla fizikisto
• 1959 - Ken Watanabe, japana filmo kaj teatra aktoro
• 1964 - Jon Carin, amerika muzikisto, komponisto, kaj diskproduktanto
• 1964 - Levent Yuksel, turka kantisto
• 1965 - Ion Andoni Goikoetxea, hispana nacia futbalisto kaj manaĝero
• 1967 - Paul Ince, angla futbalisto kaj trejnisto
• 1970 - Louis Koo, ĉina aktoro
• 1975 - Henrique Hilario, portugala iama futbalisto
• 1980 - Aslı Altaylar, turka televidaktorino
• 1980 - Kim Kardashian, amerika aktorino, modelo, kaj kantisto
• 1981 - Nemanja Vidic, serba iama futbalisto
• 1982 - Matt Dallas, amerika aktoro
• 1983 - Amber Rose, amerika aktorino kaj modelo
• 1983 - Andy Marte, dominika basballudanto (d. 2017)
• 1984 - Kieran Richardson, angla internacia futbalisto
• 1989 - Sam Vokes, kimra nacia futbalisto
• 1990 - Bengali-Fodé Koita, gvinea futbalisto
• 1991 - Artur Aleksanyan, armena greko-romia luktisto
• 1992 - Marzia Kjellberg, itala interreta famulo, modokreanto kaj entreprenisto
• 1995 - Doja Cat, amerika repisto, kantisto, kantverkisto kaj produktanto

mortoj

• 645 - Yincu Khan, Sir-Tartush-ĥano kiu regis en la nordo de la Centraziaj stepoj
• 1125 - Kosmas de Prago, pastro, verkisto, kaj historiisto naskita en nobelgenton en Bohemio (nask. 1045)
• 1422 – VI. Karlo, reĝo de Francio de 1380-1422 (nask. 1368)
• 1500 - Go-Tsuchimikado, 103-a imperiestro de Japanio en tradicia sinsekvo (nask. 1442)
• 1558 - Julius Caesar Scaliger, franca filologo kaj astrologo (nask. 1484)
• 1600 - Ōtani Yoshitsugu, japana samurajo (nask. 1558/1565)
• 1765 - Giovanni Paolo Pannini, itala farbisto kaj arkitekto (nask. 1691)
• 1805 - Horatio Nelson, brita admiralo (nask. 1758)
• 1907 - George Frederick Bodley, brita arkitekto (nask. 1827)
• 1921 - Karl Eugen Dühring, germana filozofo kaj ekonomiisto (nask. 1833)
• 1931 - Arthur Schnitzler, aŭstra verkisto (nask. 1862)
• 1939 - Platon Alekseevich Oyunskiy, Saha Turk literaturakademiulo, filologo kaj politikisto (nask. 1893)
• 1942 - Mustafa Durak Sakarya, turka politikisto (nask. 1876)
• 1948 - Ernst von Aster, germana filozofo (nask. 1880)
• 1956 - Hakkı Tarık Us, turka ĵurnalisto (nask. 1889)
• 1969 - Jack Kerouac, amerika verkinto (nask. 1922)
• 1969 - Wacław Sierpiński , pola matematikisto (nask. 1882 )
• 1971 - Naoya Shiga, japana verkisto (nask. 1883)
• 1976 - Mualla Sürer, turka teatro kaj kinartisto (nask. 1902)
• 1977 - Ferit Tuzun, turka komponisto (nask. 1929)
• 1978 - Anastas Mikoyan, armena sovetia politikisto (nask. 1895)
• 1980 - Hans Asperger, aŭstra infankuracisto, medicina teoriulo, kaj profesoro pri medicino (nask. 1906)
• 1984 - François Truffaut, franca kinoreĝisoro (nask. 1932)
• 1990 - Prabhat Ranjan Sarkar, hinda guruo, spirita instruisto (nask. 1921)
• 1996 - Kriton Curi, grek-turka akademiulo kaj ekologiisto (nask. 1942)
• 1999 - Ahmet Taner Kışlalı, turka akademiulo, ĵurnalisto kaj verkisto (asasinita) (nask. 1939)
• 2003 - Elliott Smith, amerika muzikisto kaj kantisto (nask. 1969)
• 2004 - Hasan Nail Canat, turka verkisto (nask. 1943)
• 2006 - Sandy West, amerika kantisto, muzikisto, kaj komponisto (nask. 1959)
• 2011 - Hikmet Bila, turka ĵurnalisto kaj Vatan Gazeto kolumnisto (nask. 1954)
• 2012 - George McGovern, amerika historiisto kaj verkinto (nask. 1922)
• 2014 - Ben Bradlee, ĵurnalisto kiu estis administra redaktisto de The Washington Post de 1968 ĝis 1991 (nask. 1921)
• 2014 - Mohammad Reza Mahdevi Kani, iama ĉefministro de Irano (nask. 1931)
• 2014 - Gough Whitlam, aŭstralia politikisto kaj advokato kiu funkciis kiel la 21-a Ĉefministro de Aŭstralio (nask. 1916)
• 2016 - Frenchy Martin, Iama kanada profesia luktisto kaj luktadmanaĝero (nask. 1947)
• 2017 - Martin Eric Ain, amerika muzikisto (nask. 1967)
• 2017 - Rosemary Leach, angla scenejo, filmo- kaj televida aktorino (nask. 1935)
• 2017 - Lech Orden, pola aktoro (nask. 1928 )
• 2017 - Gilbert Stork, amerika sciencisto (nask. 1921)
• 2018 - Harry L. Ettlinger, amerika inĝeniero kaj sciencisto (nask. 1926)
• 2019 - Gilberto Aceves Navarro, meksika farbisto, skulptisto, kaj akademiulo (nask. 1931)
• 2019 - Josip Elic, amerika aktoro kaj sinkroniga artisto (nask. 1921)
• 2019 - Jerry Fogel, amerika aktoro kaj komikulo (nask. 1936)
• 2020 - Marge Champion, amerika dancisto, koreografo, kaj aktorino (nask. 1919)
• 2020 - Paul Leduc, meksika kinoreĝisoro (nask. 1942)
• 2020 - Arolde de Oliveira, brazila politikisto, soldato, kaj ekonomiisto (nask. 1937)
• 2020 - Viola Smith, amerika muzikisto kaj tamburisto (nask. 1912)

Ferioj kaj specialaj okazoj

• Ŝtormo: Vintage Storm
• Reen al la Estonteco (21 oktobro 2015)